De zeven Limburgse steenkoolmijnen waren lang in de 20ste eeuw het kloppende economische hart van de regio en zelfs van België. De slagader was het Kolenspoor: de 70 km lange spoorweg van Beringen tot Maasmechelen waarover mensen en goederen werden vervoerd.
Na de sluiting van de steenkoolmijnen startte een ambitieus investeringsplan voor de regio.
Vandaag heeft de oude mijnstreek alle troeven in handen om de meest aantrekkelijke regio van Vlaanderen en zelfs van de Euregio te worden met een uniek woon- en werkklimaat op maat van de 21ste eeuw.
Toch bokst de regio op dit moment nog onder haar gewicht. Dat moet anders.
Het strategisch project Kolenspoor is een speerpuntproject voor de provincie en is een initiatief van de provincie Limburg en de gemeenten As, Beringen, Genk, Heusden-Zolder, Houthalen- Helchteren, Maasmechelen, Zonhoven.
Hiermee willen de provincie en gemeentes samen het bestaande proces van regionale ontwikkeling versnellen om de investeringen van vroeger en nu nog beter te laten renderen en de regio op te tillen tot een van de meest toonaangevende regio’s van Vlaanderen en daarbuiten. Net zoals vroeger moet het Kolenspoor opnieuw de slagader worden van de regio en de katalysator van de regionale ontwikkeling.
In 2015 keurde minister Joke Schauvliege in de 7de oproep Vlaamse Regering voor strategische projecten een subsidie goed voor de projectcoördinatie van het Strategisch project Kolenspoor, ruggengraat van een multiproductief netwerk. Vanuit Tweeperenboom cvba werden Jeroen Bryon en Bert Smits aangesteld als projectcoördinatoren.
De eerste uitdaging is om het historische Kolenspoor in ere te herstellen en zichtbaar te maken, waarna de toekomst van het historische Kolenspoor definiëren de grootste uitdaging wordt.
We onderzoeken daarom, vanuit de troeven en een stakeholdersanalyse, alle opties in het kader van de ruimtelijke en maatschappelijke context om tot een ruimtelijk wensbeeld voor de regio te komen. Zo moet het Kolenspoor de ruimtelijke structuren en de elementen op regionaal niveau – de mijnsites, natuurgebieden met hun poorten, beekvalleien en tuin- en woonwijken – letterlijk en figuurlijk met elkaar verbinden.
De provincie faciliteert de samenwerking met steden en gemeentes en maakte middelen vrij om het oostelijke gedeelte van het historische Kolenspoor aan te kopen.
